Moderna, Pfizer ve Alman ortağı BioNTech’e, Amerika Birleşik Devletleri’nde onaylanan ilk COVID-19 aşısının geliştirilmesinde patent ihlali nedeniyle Moderna’nın pandemiden yıllar önce geliştirdiği teknolojiyi kopyaladıklarını iddia ederek dava ediyor.
Pfizer hisseleri zilden önce %1,4 düşerken BioNTech yaklaşık %2 değer kaybetti.
Moderna Cuma günü yaptığı bir basın açıklamasında, belirsiz maddi tazminat talep eden davanın Massachusetts’teki ABD Bölge Mahkemesi’nde ve Almanya’daki Düsseldorf Bölge Mahkemesi’nde açıldığını söyledi.
Moderna CEO’su Stephane Bancel yaptığı açıklamada, “Bu davaları, öncülüğünü yaptığımız, yaratmaya milyarlarca dolar yatırım yaptığımız ve COVID-19 pandemisinden önceki on yılda patentini aldığımız yenilikçi mRNA teknoloji platformunu korumak için açıyoruz.” Dedi.
Moderna Inc., kendi başına ve Pfizer Inc. ile BioNTech SE’nin ortaklığı, yeni koronavirüs için aşı geliştiren ilk gruplardan ikisiydi.
Cambridge, Massachusetts merkezli sadece on yıllık Moderna, COVID-19 aşısının geliştirilmesinde eşi görülmemiş bir hız sağlayan haberci RNA (mRNA) aşı teknolojisinde bir yenilikçiydi.
Daha önce yıllar süren bir onay süreci, büyük ölçüde insan hücrelerine bağışıklık tepkisini tetikleyecek bir proteinin nasıl üretileceğini öğreten mRNA aşılarındaki atılım sayesinde aylar içinde tamamlandı.
Almanya merkezli BioNTech de ABD’li ilaç devi Pfizer ile ortaklık yaptığında bu alanda çalışıyordu.
ABD Gıda ve İlaç İdaresi, COVID-19 aşısı için önce Aralık 2020’de Pfizer/BioNTech’e, ardından bir hafta sonra Moderna’ya acil kullanım izni verdi.
Moderna’nın COVID aşısı – tek ticari ürünü – bu yıl 10,4 milyar dolar gelir sağlarken, Pfizer’in aşısı yaklaşık 22 milyar dolar getirdi.
Moderna, Pfizer/BioNTech’in, Moderna’nın 2010 ve 2016 yılları arasında patentini aldığı mRNA teknolojisini, COVID-19’un 2019’da ortaya çıkmasından ve 2020’nin başlarında küresel bilince patlamasından çok önce, izinsiz olarak kopyaladığını iddia ediyor.
Salgının başlarında Moderna, özellikle düşük ve orta gelirli ülkeler için başkalarının kendi aşılarını geliştirmelerine yardımcı olmak için COVID-19 patentlerini uygulamayacağını söyledi. Ancak Mart 2022’de Moderna, Pfizer ve BioNTech gibi şirketlerin fikri mülkiyet haklarına saygı duymasını beklediğini söyledi. 8 Mart 2022’den önce herhangi bir faaliyet için tazminat talep etmeyeceğini söyledi.
Patent davaları, yeni teknolojinin ilk aşamalarında nadir değildir.
Pfizer ve BioNTech, ortaklığın aşısının patentlerini ihlal ettiğini söyleyen diğer şirketlerden halihazırda çok sayıda davayla karşı karşıya. Pfizer/BioNTech, patentlerini şiddetle savunacaklarını söyledi.
Örneğin Almanya’nın CureVac şirketi de Temmuz ayında Almanya’da BioNTech’e dava açmıştı. BioNTech, çalışmalarının orijinal olduğunu belirten bir açıklamada yanıt verdi.
Moderna ayrıca Amerika Birleşik Devletleri’nde patent ihlali nedeniyle dava edildi ve ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri ile mRNA teknolojisi hakları konusunda devam eden bir anlaşmazlığı var.
Cuma günkü açıklamasında Moderna, Pfizer/BioNTech’in iki tür fikri mülkiyete sahip olduğunu söyledi.
Bunlardan biri, Moderna’nın bilim adamlarının 2010’da geliştirmeye başladığını ve 2015’te insan denemelerinde ilk doğrulayan olduğunu söylediği bir mRNA yapısını içeriyordu.
“Pfizer ve BioNTech, Moderna’nın yenilikçi yolundan uzak duracak seçenekleri içeren dört farklı aşı adayını klinik testlere dahil etti. Ancak Pfizer ve BioNTech, nihayetinde aşısıyla aynı mRNA kimyasal modifikasyonuna sahip bir aşı ile ilerlemeye karar verdi. Moderna yaptığı açıklamada.
İddia edilen ikinci ihlal, Moderna’nın bilim adamlarının Orta Doğu Solunum Sendromu’na (MERS) neden olan koronavirüs için bir aşı oluştururken geliştirdiğini söylediği tam uzunlukta bir spike proteinin kodlanmasını içeriyor.
MERS aşısı hiçbir zaman piyasaya çıkmamış olsa da, geliştirilmesi Moderna’nın COVID-19 aşısını hızla piyasaya sürmesine yardımcı oldu.
Pfizer, şirkete hizmet verilmediğini ve şu anda yorum yapamayacaklarını söyledi.
