Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Rusya’nın boru hattı sevkiyatlarının çoğunu kesmesinin ve gemiyle gelen zaten kıt ve pahalı olan sıvı gaz için Asya ile rekabete son vermesinin ardından bu kış Avrupa’nın doğal gaz arzında “benzeri görülmemiş risklerle” karşı karşıya olduğunu söyledi.
Paris merkezli ajans Pazartesi günü yayınladığı üç aylık gaz raporunda, enerji tasarrufu önlemleri ve yüksek fiyatlara tepki olarak Rus boru hattı gaz arzının azalması ve Avrupa’da gaz talebinin düşmesi nedeniyle küresel gaz piyasalarının gelecek yıl sıkı kalmasının beklendiğini söyledi.
IEA, dünya genelindeki doğal gaz piyasalarının 2021’den bu yana sıkılaştığını ve Avrupa’daki rekor %10’luk daralma ve Asya Pasifik bölgesindeki düz talep sonucunda küresel gaz tüketiminin bu yıl %0,8 oranında düşmesinin beklendiğini söyledi.
Bu arada, küresel gaz tüketiminin gelecek yıl sadece %0,4 oranında artması bekleniyor.
Avrupa’da gaz tüketimi, sanayi sektöründeki %15’lik bir düşüşün etkisiyle bu yılın ilk sekiz ayında 2021’in aynı dönemine kıyasla %10 düştü.
IEA, Ukrayna’daki savaşın ortasında Rusya’nın tamamen kesilmesi durumunda Avrupa Birliği ülkelerinin kış boyunca kullanımı %13 oranında azaltması gerektiğini söyledi.
Grup, bu kesintinin çoğunun, termostatları 1 derece kısmak ve kazan sıcaklıklarını ayarlamanın yanı sıra endüstriyel ve kamu hizmeti koruma gibi tüketici davranışlarından gelmesi gerektiğini söyledi.
AB Cuma günü, en yüksek fiyat saatlerinde elektrik tüketiminde en az %5 oranında bir azalmayı zorunlu kılmayı kabul etti.
Sadece bir damla Rus gazı hala boru hatlarıyla Ukrayna üzerinden Slovakya’ya ve Karadeniz üzerinden Türkiye üzerinden Bulgaristan’a ulaşıyor. Baltık Denizi’nin altından Almanya’ya ve Beyaz Rusya ve Polonya üzerinden iki yol daha kapatıldı.
Çalışmadaki diğer bir tehlike, kış sonu soğuklarıydı; bu, daha az gaz ve depolama mağaralarındaki daha düşük basınç nedeniyle yeraltı gaz rezervlerinin sezon sonunda daha yavaş akması nedeniyle özellikle zorlayıcı olacaktı.
AB, kış öncesi %80 hedefinin önüne geçerek şimdiden %88’e kadar depo doldurdu. IEA, Rusya’daki kesinti senaryosunda %90’a ihtiyaç duyulacağını varsayıyordu.
Avrupa’daki işletmeler, bazen çelik ve gübre yapmak gibi enerji yoğun faaliyetlerden vazgeçerek doğal gaz kullanımını azaltmış durumdayken, fırınlar gibi daha küçük işletmeler maliyetlerinde ciddi bir daralma hissediyor.
Evleri ısıtmak, elektrik üretmek ve bir dizi endüstriyel süreç için kullanılan yüksek gaz fiyatları, euro kullanan 19 AB üyesi ülkede %10’luk rekor bir tüketici enflasyonuna ulaşıyor ve ekonomistlerin öngördüğü kadar çok tüketici satın alma gücünü azaltıyor. bu yılın sonunda ve bir sonrakinin başında bir durgunluk.
Avrupa hükümetleri ve kamu hizmetleri şirketleri, ABD ve Katar gibi ülkelerden gemilerle gelen pahalı sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tedariklerini satın alarak ve Norveç ve Azerbaycan’dan boru hattı tedarikini artırarak Rus açığının çoğunu telafi etti.
Amaç, depolama seviyelerinin hükümetlerin işletmelere gaz vermek zorunda kalacağı kadar düşmesini önlemektir. IEA’ya göre, güvenli bir kış için gaz depolaması %33’ün üzerinde kalmalıdır.
Daha düşük seviyeler, Avrupa’nın önümüzdeki yaz depoları yeniden doldurmasını zorlaştırırken, korumadan kaynaklanan daha yüksek rezervler, aşırı yüksek fiyatların düşmesine yardımcı olacaktır.
IEA, Avrupa’nın LNG ithalatının bu yıl 60 milyar metreküpten (bcm) fazla veya küresel LNG ihracat kapasitesi ilavelerinin iki katından fazla artacağını tahmin ediyor.
Bu, Asya’nın LNG ithalatının, Avrupa’daki yüksek gaz fiyatları ve daha fazla kargo çekmesi nedeniyle 2022’nin geri kalanında geçen yıla göre daha düşük seviyelerde kalabileceği anlamına geliyor.
Bununla birlikte, Çin’in LNG ithalatı, 2021’in başlangıcından bu yana imzalanan bir dizi yeni sözleşme uyarınca gelecek yıl artabilirken, ortalamadan daha soğuk bir kış da kuzeydoğu Asya’dan ek talebe yol açarak pazardaki sıkışıklığı daha da artıracak.
IEA, Rusya’nın Avrupa’ya arzı 1 Kasım’dan itibaren tamamen durursa, LNG arzı sağlam kalırsa AB gaz depolamasının Şubat ayında %20’den az dolu olacağını söyledi. Ancak LNG arzı düşük seviyelere düşerse, Şubat ayına kadar %5 dolu olabilir.
Avrupalı liderler, Rus doğalgazındaki kesintinin, hükümetlere Ukrayna’ya verdikleri destek ve Moskova’ya karşı yaptırımlar konusunda baskı yapmayı amaçlayan enerji şantajı olduğunu söylüyorlar.
Rusya, Baltık Denizi altından Almanya’ya giden Nord Stream 1 boru hattı üzerinden bu ay akışını durdurduğundan, o ve Almanya’nın onaylamayı reddetmesinden sonra inşa edilen ancak hiçbir zaman işletilmeyen paralel Nord Stream 2, Avrupa hükümetlerinin sabotaj olduğunu söylediği sualtı patlamalarında hasar gördü. .
Sıvılaştırılmış gaza olan talep, fiyatları artırdı ve arzı, Asya’daki daha yoksul ülkelerin karşılayamayacağı ölçüde sıkılaştırdı. Bangladeş yaygın elektrik kesintileri yaşarken, Pakistan sürekli elektrik kesintileriyle karşı karşıya ve elektrik tasarrufu için dükkanlar ve fabrikalar için çalışma saatlerini azalttı.
Ajans, “LNG tedarikinde bölgeler arası rekabet, ilave Avrupa ihtiyaçları özellikle Asya’daki diğer alıcılar üzerinde daha fazla baskı oluşturacağından ve tersine Kuzeydoğu Asya’daki soğuk havalar Avrupa’nın LNG’ye erişimini sınırlayabileceğinden, daha fazla gerilim yaratabilir” dedi.
Avrupa’daki gaz krizi, Asya ülkelerini Güneydoğu Asya’daki LNG ithalatında önemli bir rol oynaması beklenen sınırlı sayıda yüzer yeniden gazlaştırma terminalinden de mahrum etti. Avrupa gemilerin 12’sini güvence altına aldı ve dokuz tane daha planlıyor.
